دوران بارداری برای مادران بسیار شیرین است اما نگرانی هایی هم به همراه دارد چرا که مادران باردار از همان اوایل دوران بارداری بسیار نگران وضعیت جسمانی حنین خود هستند که خوشبختانه با انجام سونوگرافی حاملگی و مشاهده جنین می توان بخش زیادی از این نگرانی ها را کاهش داد. اما سونوگرافی حاملگی چیست و در تشخیص چه مواردی کاربرد دارد؟ با ما همراه باشید تا در این مقاله به طور کامل درباره انواع سونوگرافی حاملگی و کاربرد آن ها برای شما توضیح دهیم.
سونوگرافی حاملگی چیست؟
یکی از خدماتی که در کلینیک تخصصی دکتر فروغی انجام می شود، سونوگرافی حاملگی می باشد. بهترین و مطمئن ترین روش برای بررسی وضعیت حاملگی، انجام سونوگرافی حاملگی است. می دانید سونوگرافی بارداری در سه ماهه اول برای تشخیص چه مواردی کاربرد دارد؟ سونوگرافی بارداری در سه ماه اول جهت بررسی جنین، تعیین سن جنین و بررسی ضربان قلب جنین ، تشخیص حاملگی خارج از رحم و ارزیابی جفت، رحم و تخمدان انجام می شود. توجه داشته باشید بهترین زمان برای انجام اولین سونوگرافی در هفته های هفتم و هشتم بارداری است.
لازم به ذکر است تاکنون مواردی که نشان دهد سونوگرافی بر روی چنین اثر گذاشته و برای آن خطری ایجاد کرده باشد، گزارش نشده است. غربالگری سندروم داون و سونوگرافی بررسی سلامت جنین، دو سونوگرافی مهم غربالگری هستند که حتما مادران باردار باید انجام دهند. به طور کلی سونوگرافی حاملگی برای بررسی رشد و نمو جنین، تعیین بارداری، بررسی ناهنجاری های ژنتیکی و نقص های مادرزادی، تشخیص و بررسی کیسه بارداری و تشخیص حاملگی خارج رحمی صورت می گیرد. غالبا آخرین سونوگرافی در هفته 36 بارداری جهت بررسی رشد جنین، تعیین جایگاه سر جنین برای انتخاب نوع زایمان انجام می شود. سونوگرافی حاملگی به سونوگرافی شکمی یا ابدومینال در بارداری، سونوگرافی واژینال، سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی، سونوگرافی داپلر، سونوگرافی آنومالی و سونوگرافی NT تقسیم می شود.
سونوگرافی شکمی یا ابدومینال بارداری:
سونوگرافی شکمی یا ابدومینال از متداول ترین سونوگرافی های بارداری محسوب می شود. این نوع سونوگرافی در سه ماهه اول بارداری با مثانه پر انجام می شود اما بعد از سه ماهه دوم به دلیل تشکیل مایع اطراف جنین حتما باید با مثانه خالی انجام گیرد. نکته قابل توجه این است که سونوگرافی شکمی در مادرانی که در هفته پنجم تا هفتم حاملگی قرار دارند، به دلیل کوچک بودن ساک حاملگی مناسب نمی باشد زیرا این سونوگرافی توانایی تشخیص بارداری را ندارد و بهتر است از سونوگرافی ترانس واژینال استفاده شود. اما سونوگرافی ترانس واژینال چگونه انجام می شود و چه کاربردی دارد؟
سونوگرافی ترانس واژینال:
در سونوگرافی ترانس واژینال یک پروب سونوگرافی که با پوشش یکبار مصرف پوشانده شده است از طریق واژن وارد می شود این نوع سونوگرافی برای جنین خطری ایجاد نمی کند زیرا پروب وارد شده با دهانه سرویکس فاصله دارد. سونوگرافی ترانس واژینال برای تشخیص بارداری خارج از رحم، تشخیص سقط جنین، جفت سر راهی، بررسی تغییرات در دهانه رحم، ارزیابی ضربان قلب جنین و بررسی علت درد و لکه بینی کاربرد دارد. به نظر شما اگر پزشک با مورد مشکوکی مواجه شود، کدام سونوگرافی را برای تشخیص دقیق تر تجویز می کند؟
سونوگرافی سه بعدی:
زمانی که پزشک با مورد مشکوکی مواجه شود، انجام سونوگرافی سه بعدی را برای بررسی دقیق تر جنین توصیه می کند، برای انجام این نوع سونوگرافی نیازی به پر بودن مثانه نیست اما برای تحرک بیشتر جنین به مادران باردار توصیه می شود نیم ساعت قبل از انجام، آبمیوه طبیعی یا خوراکی های شیرین میل کنند. سونوگرافی سه بعدی به منظور تشخیص ناهنجاری های جنین از هفته 18 تا 22 بارداری قابل انجام است اما به طور کلی از این سونوگرافی برای بررسی دقیق اندام های بیرونی و درونی ، تشخیص فلج مغزی، اختلالت شبکه اعصاب، نقص های نخاع جنین و ستون فقرات و تعیین جنسیت دقیق جنین استفاده می شود.
سونوگرافی داپلر:
نوع دیگر سونوگرافی حاملگی سونوگرافی داپلر است که در سه ماهه اول بارداری در مادرانی که سابقه لختگی خون دارند جهت ارزیابی و بررسی ضربان قلب و جریان خون جنین انجام می گیرد، به طور کلی سونوگرافی داپلر برای بررسی مواردی مانند بارداری دو قلو و یا چند قلو، سابقه سقط جنین و ابتلا به بیماری هایی از قبیل دیابت و فشار خون بالا و ابتلا مادر به پاروویروس B19 در بیست هفته اول بارداری مورد استفاده قرار می گیرد. آیا می دانید سونوگرافی روتین قبل از زایمان کدام است و در بررسی چه مواردی کاربرد دارد؟
سونوگرافی آنومالی (اسکن آنومالی):
سونوگرافی آنومالی یا اسکن آنومالی یک سونوگرافی روتین قبل از زایمان می باشد که معمولا در سه ماهه ی دوم یعنی در هفته ی 18 تا 20 بارداری به منظور بررسی اندازه و عملکرد اندام های جنین انجام می شود. شایان ذکر است این سونوگرافی برای تشخیص بیماری هایی از جمله آنانسفالی، شکاف لب، فتق دیافراگم، ناهنجاری های جدی قلبی، دیسپلازی اسکلتی، تریزومی 13 یا سندورم پاتو، تریزومی 18 یا سندروم ادوارد، اسپینا بیفیدا (مهره شکاف دار)، فتق ناف، آژنزی دو طرفه کلیه مورد استفاده قرار می گیرد.
سونوگرافی NT:
آخرین نوع سونوگرافی حاملگی، سونوگرافی NT است، NT مخفف Nuchal-Transluceny به معنای مایع شفاف پشت گردن می باشد. این نوع از سونوگرافی جهت اندازه گیری و بررسی ضخامت مایع پشت گردن جنین انجام می گیرد چرا که جمع شدن مایع در ناحیه پشت گردن ممکن است باعث ناهنجاری های ژنتیکی مانند تریزومی 13، تریزومی 18 و سندروم داون شود. سونوگرافی NT یکی از آزمایشات غربالگری سه ماهه اول بارداری می باشد و بین هفته یازدهم تا چهاردهم بارداری قابل انجام است. این سونوگرافی برای تشخیص آناپلوئیدی، سندروم ترنر، ناهنجاری های قلبی مادرزادی، آمفالوسل، دیسپلازی استخوانی و عفونت داخل رحمی کاربرد دارد.
نتیجه گیری:
همانطور که در این مقاله اشاره کردیم انجام سونوگرافی حاملگی برای خانم های باردار بسیار ضروری است در واقع انجام سونوگرافی بخش مهمی از دوران بارداری محسوب می شود. شما می توانید در کلینیک مجهز دکتر فروغی انواع سونوگرافی های بارداری را با بالاترین دقت ممکن انجام دهید. اگر سوالی درزمینه سونوگرافی بارداری و آمادگی های لازم قبل از انجام آن دارید می توانید با کارشناسان ما در میان بگذارید تا راهنمایی های لازم را در اختیارتان قرار دهند.